Đây là một nghề kiếm sống khá “ổn” của nhiều người. Chỉ với ít dụng cụ đơn giản, cộng với sự tỉ mẩn trong công việc, đa dạng người đã “ăn nên, làm ra” với công việc không mất vốn, mà lại được tới bốn lãi này.
“Một vốn, bốn lời”
So với những nghề khác, nghề dán xế yêu (hay còn gọi là nghề dán keo chiếc xe hoặc nghề bọc nilon cho chiếc xe máy) được coi là nghề nhàn hạ. Đồng vốn bỏ ra để kinh doanh ít, thời gian học việc không lâu nhưng lãi thu về rất lớn. Nếu chăm chỉ học việc trong một tháng, người học có thể bắt đầu công việc của một người thợ chuyên nghiệp. Trong khi đó, giá mỗi một xe khi được dán chống xe bị xước là từ 200.000 đồng đến một triệu đồng, tùy dòng xe và độ bền đồ dán. Bởi thế, trong thời gian qua, các quán dán xe “mọc lên như nấm sau mưa” và có mặt trên khắp các con phố ở các thành phố lớn, nhất là thủ đô Hà Nội, TP. TP.Hồ Chí Minh, Hải Phòng…
hiện tại, việc dan keo xe chống trầy không chỉ cho xe máy mà tất cả các vật dụng đều có thể tiến hành, nếu chủ sở hữu có nhu cầu, từ máy tính, điện thoại, cho đến ô tô. Nhưng mà, dán keo xế yêu chống trầy xe cho xe máy đắt tiền vẫn là việc làm mang lại lợi nhuận nhiều và nhanh nhất cho những người hành nghề này. Nếu dán keo xe chống trầy cho một chiếc laptop dao động từ 30.000 đến 50.000 đồng, thì giá dán một chiếc xe máy gấp chục, ngoài ra vài chục lần.
Đồ nghề của người thợ dán keo xe khá đơn giản. Phương tiện chính để “hành nghề” của họ chỉ bao gồm nilon, bật lửa, máy sấy nóng, một miếng vải sạch và nửa con dao tem trùm xe. Quá trình dán một xế yêu kéo dài khoảng 1-2 tiếng đồng hồ tùy vào kích thước và độ phức tạp của chiếc xe. Nhìn tưởng chừng đơn giản, Tuy nhiên công việc này cũng đòi hỏi không ít công sức, sự tỉ mỉ, độ khéo léo của người làm. Thường không thể thiếu 2 hoặc 3 người cùng dán, với những công việc được phân công rõ ràng như: người chuyên tháo bộ phận xế yêu, người chuyên lau xe và bôi dầu, người chuyên dán.
Tùy vào yêu cầu của khách hàng mà người thợ sẽ dán keo chiếc xe toàn xe hay từng bộ phận. Sau khi những bộ phận được tháo rời, người thợ sẽ đem lau sạch, tiếp theo bôi lên đó một lớp xi bóng. Lớp xi này vừa có công dụng làm cho chiếc xe trở nên mới, vừa có công dụng gắn chặt lớp nilon vào xe. Sau cuối là đến công đoạn quan trọng nhất: dán xe. Việc này thường được giao cho thợ chính, có thành thạo công việc và có kinh nghiệm. Công việc cơ bản của người thợ là kéo, vuốt và đè. Đây là ba kỹ thuật cơ bản trong quá trình dán chiếc xe.
Người làm quấn một tấm vải mềm vào ngón trỏ, miệng ngậm một máy sấy nóng, tay còn lại kéo căng tấm nilon. Họ sẽ dùng máy sấy để làm cho tấm nilon mềm ra, một tay kéo thật căng, tay còn lại miết mạnh, sao cho nilon dính chặt vào xế yêu mà không bị nhăn hoặc bị “tăm” là được. Người có tay nghề cao sẽ khiến người ngoài nhìn không phân biệt được xe đã được dán hay chưa dán.
Anh Vũ Văn Thành, chủ một cửa hàng trên đường Cao Bá Quát (phường Điện Biên, quận Ba Đình, Hà Nội) cho biết: “Nhìn người khác làm, trông khá đơn giản, Nhưng mà nghề này đòi hỏi phải tinh ý. Một người thợ giỏi, có kinh nghiệm, sẽ được thể hiện khi dán những khe hẹp, đường cong, lượn. Phải dán làm sao cho nilon không bị nhăn, không có bọt khí. Tất cả phải mịn giống như dán ở những mặt phẳng. Nhìn vào chiếc xe, người ta có thể biết trình độ người dán đến đâu”. Anh Thành cho biết thêm, đây là nghề đòi hỏi sự cẩn trọng. Nếu không cẩn thận, xế yêu chỉ dầm mưa, dãi nắng mấy hôm là nilon bung hết. Chủ sở hữu xế yêu sẽ đến “bắt đền”, khi ấy thì cửa hàng “ê mặt”, mất khách.
Vậy là, với số tiền bỏ ra mua nguyên, vật liệu rất thấp, trong khi phí tổn dán xe lại tương đối cao, người chủ có thể kiếm được khá phong phú tiền. Anh Trần Thanh Quang, chủ một cửa hàng trên đường Láng, Đống Đa, Hà Nội, cho biết: “Đối tượng dán xe chủ yếu vẫn là những thanh niên. Chiếc xe thường là xế yêu 'xịn'. Họ 'chịu chơi' và chịu chi cho những xe yêu quý của mình. Tuy nhiên, công việc khá thất thường, đa phần chúng tôi phải chịu cảnh 'no dồn đói góp'. Những ngày cuối tuần thường nhiều việc nên bận rộn hơn so với ngày thường. Đa dạng hôm đông khách, Nhân viên cửa hàng làm không hết việc, chủ cửa hàng ra 'tiếp sức'. Tuy vậy, cũng có ngày, cửa hàng chỉ nhận dán 2-3 chiếc xe”. Khi chúng tôi hỏi giá, anh Quang cho biết, giá dán chiếc xe ga dao động từ 350.000 đến 500.000 đồng, tùy dòng xe. Cửa hàng của anh Quang hiện có 5 Đội ngũ nhân viên chuyên dán keo xe. Thợ dán tem xe có thu nhập cao nhất là 10 triệu đồng/tháng, thấp nhất là 3,5 triệu đồng/tháng.
Công phu 'trang điểm' cho xe hạng sang
Trong các địa điểm dán chiếc xe trên địa bàn Hà Nội, đường Cao Bá Quát được giới “sành xe” gọi là “thủ phủ” chống trầy xước. Nhờ vào độ bền nilon cũng như chế độ bảo hành sau khi dán tốt nên phong phú chủ sở hữu chiếc xe máy, ô tô tìm đến đây dán xế yêu. Thợ dán tem xe chuyên dán keo chiếc xe xế yêu tên Hà Huy cho biết: “Khách đến dán chiếc xe đa phần là những người trẻ đi Liberty, LX 125, SH, Piaggio, Spacy… Tất nhiên, ngoài những chiếc xe hạng sang ra, người đến đây dán keo xe toàn là chiếc xe ga. Xe số cũng có, Tuy vậy rất ít”. Thời gian dán một xe khoảng đôi ba tiếng đồng hồ. Thường thường, những xe hạng sang được các chủ nhân giữ gìn rất cẩn thận nên dán cũng lâu hơn, tỉ mỉ hơn và thường là người có nắm bắt công việc mới được giao tiến hành. Đồ sử dụng để dán bao giờ cũng là tốt nhất, đẹp nhất và độc nhất. Anh Hoàng Việt (Cầu Giấy, Hà Nội), tâm sự: “Tôi chi hơn trăm triệu đồng để mua xế yêu, lẽ nào lại tiếc đôi ba triệu đồng để bảo vệ cho nó. Dán keo xế yêu vừa không bị trầy xe, vừa mới”.
Người thợ Hà Huy cho biết thêm: “Xe mới bao giờ dán cũng dễ, nhanh hơn chiếc xe đã qua sử dụng. Có những xe đã dán đi dán lại mấy lần, người thợ phải tốn thêm phong phú công sức. Bình thường, nếu muốn dán mới, người thợ sẽ phải bóc tấm dán cũ ra. Sau đó họ dùng giẻ tẩm xăng để đánh sạch lớp keo còn bám trên thân xe. Sau cuối họ đem rửa sạch bằng xăng và làm lại công đoạn từ bước đầu. Thời gian cho việc này chiếm mất 1/3 trong tổng số thời gian cho việc dán keo chiếc xe một chiếc xe”.
Theo anh Nguyễn Anh Tuấn, chủ cửa hàng sửa chiếc xe máy trên phố Cao Bá Quát, thì so với việc trang trí bằng sơn Aibrush, việc dán keo xe giá tốt hơn phong phú. Với một xe SH, tổng chi phí dán toàn thân chiếc xe khoảng 1.000.000 đồng, chất lượng nilon vượt trội khác so với những chiếc xe thường. Giá dán chiếc xe hạng sang so với xế yêu thường chênh lệch gấp đôi, gấp ba nên có thể coi đây là một ngành kinh doanh béo bở. Nhưng mà, theo chia sẻ của một thợ dán keo của cửa hàng anh Tuấn, thì thỉnh thoảng thợ làm vẫn xảy ra tai nạn nghề nghiệp. Đầu tiên là áp lực về độ bền sản phẩm, kinh phí cao đi đôi với chất lượng phải cao. Dòng xe này thường được bảo hành trong một thời gian nhất định. “Có người vừa dán xong hôm qua, hôm nay đã tạo nên đòi bảo hành vì không ưng mong muốn. Vậy là Nhân viên cửa hàng phải tháo ra, làm lại, vừa tốn công, vừa tốn sức”, Đội ngũ nhân viên này chia sẻ.
Anh này cũng cho biết, có những hôm làm đa dạng, tối về ngón tay cái đau ê ẩm, phải bóp dầu nóng cho đỡ đau. Những người chưa quen việc, ngón tay đau phải nghỉ mất vài ngày. Chuyện bị rách miệng, rách lưỡi trong khi làm việc là rất thường thường. Làm nghề dán xế yêu, người thợ bao giờ cũng có mảnh dao lam dùng để cắt những miếng nilon thừa trên xe. Để tiện cho việc sử dụng, họ thường kẹp vào miệng. Nhưng mà, phong phú người vô ý bị dao lam cứa đến chảy máu khiến cho việc ăn uống phải kiêng, rất khổ sở.
Hơn nữa, cuộc cạnh tranh giữa các cửa hàng diễn ra rất khốc liệt. Thêm vào nữa, họ phải cạnh tranh với những địa chỉ bán xe máy. Hiện tại, các cửa hàng bán ra ngoài chiếc xe máy thường kiêm luôn cả dịch vụ dán keo chiếc xe với đội ngũ khá lành nghề. Lợi dụng tâm lí khách hàng vừa mua xế yêu, lại muốn chiếc xe mới 100% nên các đại lý, cửa hàng bán ra ngoài chiếc xe cũng không bỏ lỡ cơ hội để kinh doanh. Khách hàng theo đó an tâm về chất lượng cũng như bảo hành. Chính Do đó, lượng khách đến các cửa hàng “truyền thống” giảm đi rõ rệt.
“Nếu trước kia công việc làm ăn khá thuận lợi, thì độ hai năm trở lại đây, việc 'trang điểm' cho chiếc xe đã bị chững lại. Xe hạng sang cũng không đi dán phong phú như trước. Có thể vì kinh tế khó khăn, Nhưng mà một phần người mua chiếc xe thường dán ngay tại chỗ mua” , anh Tuấn nói.
